Tuesday, October 1, 2013

Manipur - Red Thunder Volume 1 Issue 1

view:  full / summary

Red Thunder Volume 1 Issue 1

Posted by xinglee2009 on October 1, 2013 at 1:35 AM Comments comments (0)
RED THUNDER- A monthly Journal of Maoist Communist Party Manipur.
Published By Central Committee, Maoist Communist Party Manipur.
Volume 1-Issue 1. September 2013

Low Intensity Conflict (LIC): Strategy amadi Tactics
Malem gi oiba wakhong wari
India gi oiba LIC gi Saktam
North East ta chathariba LIC gi mawong matou amasung
LIC na matup matup khaidokpiraba Manipur

United States of America (USA) na angamba pambei sijinnaduna Vietnam gi mathakta namja namtheknaduna makha tana US ki loilam leingak chathanaba hotnakhi. US Army 5,00,000 (Lakh Manga)semgattuna Vietnam bu US ki Khubamnungdagi nanthoktanaba leijabi puthoktuna hotnarammi. Khudingmak hotnadunasu Vietnam lanphamdagi purakpa thawai yaodraba US Army-gi asiba hakchang kayana US manungda nongma nongmagi pendabagi khollaona US Imperialist pothaba yahallamde. US Army sibagi chang hen-gatlakliba makhei Anti-Vietnam War Movement su saphu kanba henkatlakhi. Aroiba mikupta US Army Vietnam thadoktuna Maithiraba lanmi oina maru luktuna US ta hallakpa takhi. Imperialist ki aggressive War na chaona cheitheng nanglaba US ki meeyam-gi khoisaonaba phudoknaraktuna US ki Policy da chaona ahongba lakhi. Vietnam War gi matungdagidi US ki President na War Declaration touba ngamlamba adu US Congress ki ayaba yaodana War Declare touba yahankhidabaga loinana CIA su US Congress ki mityengkhada thamkhi.

Imperialist-sing maithiba nanglabasu makha tana miot-minei chathaningbagi apaamba aduda ahongba karisu leiramdabaga loinana senyam tansinduna mibu mina otlaga Ee Khourangbagi mayai kabadu kaoba ngamlamde. Maram aduna anouba makhalgi poram pomit yatpa hourakhi. Port Mc Nair da leiba National Defense University da “Special Action in American Strategy” gi matangda 1983 da pangthokpa Conference amada “ It was followed totally different economic and geo-political interest” haina waroisin piduna Miot minei gi anouba poram pomit kangba hourakhi. Thengkhang kaya thokna neinaraba matungda Imperialist-singna Low Intensity Conflict (LIC) haiba anouba Miot thourang ama puthoklakhi. 1986 ta US ki President Reagan na oiba matamda LIC Project asigi Concept, strategy, Guiding Principles amadi Application gi matangda Volume ani thokna punna chenna lising ama henbada iduna puthoklakhi. 1987 da Unified Command and Board For Low Intensity Conflict lingkhattuna mai pakna chathaba hourakhi. Samna hairabada LIC haibasi US na Theoretically amadi Organizationally Develop tourakhiba loilam cheingak pinaba Policy amani.Laibak Thibadi 1987 dagi houna chathakhraba LIC asigi strategy amadi tactics asi Manipur gi meeyamna maru oina India gi Loilam leingak asigi mayokta leiriba Intellectual, Patriots, Progressive amadi National Liberation Struggle changsilliba lannai mioising amadi Lup singna mamut tana neinaramdaba amadi khanglamdabasi Manipur meeyamgidamaktadi khwaidagi laibak thiba tangkak amani haibada haimanba thokloidouri.

Lalhou ama mai pakpada Yeknabagi phatta lousing amadi Makhoigi lallong masak khangna makhoigi phatta lousing amadi lallong adu maithiba piba ngamdragadi lalhou adu mai pakpa oithokloi. Phibam asina haibadi Yeknabagi phatta lousing amadi makhoigi lallong khanglamdabana Manipur gi lalhouna ngasi kham thengna leikha taraktuna meeyamna lalhou asidagi thajaba manglakpani. Maram aduna Maoist Communist Party Manipur na Lamyanba Hijam Irabot ki 117 suba mapok kumol thouramga mari leinana Ahanba oina puthokchariba Thagi chephong RED THUNDER asida LIC gi matangda marik chumba waphamsing Manipur meeyam punna khangminnanaba thamjari. Imperialist ki mityengdagi Violence ama haibasi makhal ahum thokna khaidok i-Makhoising adudi Ahanbada High Intensity Conflict (HIC) anisubada Medium Intensity Conflict (MIC) aduga ahumsuba amasung aroibada Low Intensity Conflict (LIC) asinachingbani. Manipur mayamna henna kupna neinapham thoklibasi Low Intensity Conflict (LIC) asini maram aduna ahanba amasung anisuba asida yamna sangna neinarudana samjinna khangminnaba yaba waphamdi High Intensity Conflict hairagadi Malem gi oina pak sanna soknaba lanpham khudam oina World War I amasung World War II ani asi High Intensity Conflict haina khangnaba yai aduga Medium Intensity Conflict haibasina leibak anigi marakta soknaba lanpham khudam oina Iran amasung Iraq anigi marakta soknakhiba lanphamsi chaorakna panba yai. Maru oina neinagadaba wapham Low Intensity Conflict (LIC) haibasi Non-Conventional War khudam oina Guerrilla War, Revolutionary War, National Liberation Struggle, Counter Insurgency, War on Terror amadi asigumba makhalgi conflict asibu khangnei.

LIC gi Aim: Maram chaba meeyamgi Lalhou (Just War) bu maithiba piduna Imperialist ki Namja namtheknaba Lan (Unjust War) na mai pak-hannaba hotnaba amadi Imperialist ki Political Rule adu makha tana mapung phana mapangal kanna thamba ngamnabagidamaktani. LIC gi strategy adu makhagi asumna neinaba yai. 1. Conducting military, Social, economic, political and psychological wars in co-ordination2. Winning the hearts and minds of the people.3. Using intelligence as a strategic Weapon4. Special ForcesLanpham khudingmakta lal adugi strategic strength aduna lal adugi mai pakpa haibasi leppi. Maram asinani Peoples War haibasi meeyamgi khutta karisu yaodana houdoklaklabasu hiram khudingmakta amagi mathangda ama mai paklaktuna aroibada Meeyamna lan-ngam phiral thetpa ngamlibasi. Imperialist-sing gi khutta Judiciary, Legislature, Aphaba makhal gi Khutsu khutlai paiba Army, Peisa khaojao khaojao leiduna mapangal leina meeyamgi maiyokta lantheng chatharaklabasu amagi mathangda ama kintharaktuna aroibada makhoina khudingmak maithigani. Maram aduna meeyamgi lalhouna mai paksi hairagadi lairaba lalhougi Lallong (Proletarian War Strategy) mamut tana khangba, neinaba amadi madu ningthina pangthokpa changli. Phibam asi oiraknabagidamak Social system mamut tana khangbasu tangaiphadri. Pumnamak asida khwaidagi maru oiribasi yeknabagi class nature masak khangbaga loina loinana Yeknabana meeyamgi lalhou namthanaba karamba makhalgi lallong changsillibage haibasi khangdaba sungyamak yadaba amani. Henna kupthana khangminnagadaba waphamdi Proletarian Revolution gi General Principle khara khangba khaktanadi eikhoina keidounungda Lalhougi khongkap mangam saanba ngamloi haibadi eikhoi maithidunata leigani. Revolutionary Principle asi eikhoigi asengba punsirol da pangthoktuna utpa ngamba tai. Eikhoigi wakhallon haibasi eikhoina ithoktuna khanghallibasing asida yaoribani maram aduna ithoklibasing adu nattraga ngangthokliba waphamsing adu thabak oina pangthoktuna utlagadi madugi mahei lemna mangloi. Pumnamak asigi mathakta Yeknabana chathariba lallong adu eikhoina khangba ngamdragadi loina loinana yeknabagi lallong adubu mayoknaba ngamba opposite strategy ama eikhoina matam chana formulate touba ngamdragadi Revolutionary Movement adu chaona maithiba ngang-gani. Mathakki wapham asi amukka khangminnasi. Samna hairabada ahanbada Yeknaba gi lallong adu khangdokpa anisubada Yeknabagi lallong adubu mayoknaba ngamba opposite strategy ama Formulate touba adusu matam chana formulate touba ngamba oigadabani haibani. Karigumba mathakta thamliba wapham asi mamut tana khangba amadi neinadana chumnagi thamoigi oiba ihulda mina tounei haiduna lalhou chatharagadi maithiba haibasi mahousani.

Leibak amagi social,economic,political amadi Military conditionsi atoppa leibak amaga keidounungda mannade asumna leibak amagi manungdaphaoba region amaga region amaga mannaba natte. Maram aduna Low Intensity conflict asi United States na supnatagi manual oina puthokliba asidi Security Forces amadi Administrator mayamda masak matou adu khangnaba hotnabani. Wapham asina mayek sengna taklibadi LIC asi karamna mai pakna chathagadage haibasi leiriba leibak adugi phibam gi makha ponna Imperialist na leppi. LIC gi asengba masak mawong matou adu khangnabagidamak eikhoinasu US ki LIC gi general principle adu Marxist-Leninist-Maoist ki mityengdagi mamut tana neinaduna Yeknabagi Strategy asigi Opposite strategy ama formulate touba ngamnaba eikhoina hotnaba changli. Mathakta LIC gi strategy gi matangda hiram mari mayek sengna thamjakhre. Hiram mari asigi manungda ama oiriba “Winning the hearts and Mind of the People” haiba wapham asi makha tana chaorakpa neinaduna yengsi. Loilam leingak mapu India na Manipur meeyamgi Thamoi amadi pukning pelhannaba thabak tougadra? Tougani hairagadi karigi Loi chan-duna ngasi Armed Forces Special Powers Act -1958- ki makhada loimi ama thamlamgadra? Maram aduna matang asida Loilam Mapu na pelhanba pamliba mioi kangbu asi karamba mioi kangbuno haibadu yengminnaba chumgani. Loilam Mapu Imperialist na pamlibasi Manipur da makhoigi khoubunai oina sijinnariba masagi oijaba thiba mioi khujok khara asigi economy, political amadi social interest-sing adu phanghanduna makhoigi thamoi amadi pukning bu khudum chanduna Indian colonial system gi ngaklouren oihanbani. Thouwong asi eikhoina matam chana yengsilhoudaba amadi lallong asigi opposite strategy leihoudabana Manipuri khunnai asigi meeyamgi marakta awaangba thakta khaibung khaibung tanahankhibani. Ngasidi Meeyamna Lamhui mayambu Kei oiraboi ningduna akiba phaori adubu asengba Kei thoklaktuna lamhui charaklaba matamdata meeyamna lamhui gi magun khanglaktuna lamhui mawa chatlaktaba matam ama oihandriba phaoba meeyam chamamnabagi irolnungda manglaknakhigani.

LIC gi Tactics: LIC gi Tactics asi eikhoina mamut tana khangminnaba chumgani maramdi Ningkha tamba leibak ama oinabagidamak mai pakkadaba lantheng ama eikhoi punna chatminnagadabagi phirep ama eikhoigi mangda taduna leirabanina. Comrade Chairman Mao na Imperialist haibasi Paper Tiger ni haina phongdoklammi adubu eikhoina kaoroidabadi Imperialist-sing asi tactics-tadi Asengba Keigum mathouna lei. Maram asina Comrade Mao na mamut tana yenglaba matungda asumna hairammi “The imperialist are paper tigers strategically but we should be viewed as real tiger tactically”. Maram aduna Yeknabagi Tactics asi laina khangba ngamnaba makhal ahum thokna neinanaba thamjari. 1. Political tactics2. Organizational Tactics amadi3. Military Tactics ni. Political Tactics: Imperialist singna LIC gi Political tactics asi makhal kayadagi chathaba houwi- Makhoising adudi Ahanbada a) Ideological Attack: khudam oina hairabada Russia Kaikhraba matungda Lalhoubasing-bu sougatpinaba leibak leitre maram aduna chaokhraba India-gumba ama pik-khraba Manipur na lanthengnaba haibasi oithoktaba waphamni, Makhoi masel phaoba punsinba ngamdraga karamna Ningkha tambei lan soknaba ngamgadage haibanachingba meeyamda aranba wakhallon sandoktuna Ideological attack touwi. Manipur da Karigumba Maoist ki ihou kankhatlakpa thoklagadi CorCom da yaodaba Maoist na lannai oina lanthengnaraga kari touba ngamdouribano? Communist haibasi leikha taraba wakhallonni haibanachingba kaya sandoknaba hotnarakkani haibasi mayamna thajabiyu. Adubu Maoist na Ideological attack asi touraktringei mamangdagi houna eikhoina karamna mayoknagadage haibasi sem saduna leiri. Mayam punbada yaoba amasung yaodaba Maoist-na lalhouda khumang yangsinba ngamli haibasi meeyamna henna khangliba waphamni. Anisubada B) Bad Propaganda: khudam oina Manipur gi lalhou asibu Terrorist ni haina sandokpa, Anti-Development Party (Chaokhat khongthangda yeikhai thin-gaiba Lup) Violence pamba kangbu, Lanna lamjinglaba kangbu haibanaching propaganda chathakhiba kaya Manipur meeyamna ukhi takhibasing adu India na chathaba LIC gi Political tactics amani. Ahumsubada C) Breaking the Unity of People: Loilam Leingakki Reforms ki makhada achaaoram phangba mioising gi khuthangdagi Khunnai asigi Khungangdagi houraga Manipur gi apunbagi lipun thadatnaba asukki matik kanna hotnari. Meeyamgi apunbagi saktam asi thugainabagidamak Yeknabasingna Nationlity gi Ethnic ki Caste ki Religion gi oiba tongan tonganba waphamsing maangda puthoktuna meeyambu machet machet thugainaba hotnari. Marisubada D) Consolidating the administrative mechanism: Asonba administrative mechanism amana meeyamgi lalhou namthaba ngamloi maram aduna Yeknabagi administrative Mechanism asi akanba mechanism ama oihannaba ngamjaba thakta hotnagani. Khudam Oina O Ibobina Luchingduna matam matamgi oina CM na Chair Louduna Chief Secretary, DGP amadi DC mayamnachingba phamminnaduna matam matamgi oiba meepham pangthoktuna consolidate touri E) Enacting Black Laws, preparing Judiciary: Revolutionary Propaganda amasung Revolutionary Movement namthanabagidamak akan akanba Black Laws kaya semgani. Masina Lalhou asibu namduna sonthahanbada achouba mateng oigani. Leibakki wayel loisang ni haina leiriba Court nasu achumba adu thigatpagi mahutta Lalhou asigi luchingbasing, sougatpasing akanba makhalgi cheiraksing Judge singna laothokkani. Asumna lalhou asida angamba thakta cheitheng pigani. F) Bringing unity between various Political Parties: Loilam leingak makha sangthanabagidamak amadi yeknabagi leingak ama leinabagidamak Political Party haina leiriba election da saruk yariba mayam asigi oiba Unity ama puraknaba angamba thakta hotnagani. Meeyamda Opposition amadi Rulling haina khaidoklabasu achouba Issue-singda Head Of the State haibadi Prime Minister na chair louduna All Political Party Meeting pangthokpa haibasi Political Culture amani. Asumna Political Party mayam punminnaduna Meeyambu ot-neibada makhoi masel gi marakta matam pumnamakta Unity lei. Aroiba oina G) In the cultural Sphare: Meeyambu namthanabagidamak Bourgeois Culture bu aphaba nungaiba yaiphaba culture ni haiduna semgatnaba hotnagani. Mathakta thamjariba waphamsing asi meeyamna mayek sengna khangna unaraba khudam changdam ngaktani.

Makha tana Organizational Tactics asi khannaba chumgani. Organizational Tactics asi eikhoina tangkak5 (Manga) thokna neinaba yai. Ahanabda LIC Policy Making Body anisubada The structure to implement LIC Tactics ahumsubada Coordinating structure marisubada Special Budget in the name of Development and Organization amasung aroibada Secrete Budget haibasni. Hiram asida saangna neinarubagi mahutta tentakna neinaba yaba waphamdi Special Budget in the name of Development and Organization haiba asigi makhada 2007/08 ta North East ki special Budget ama oina Rs. 13,29,891 Crores 2020 phaobada sijinnanaba kaithokhi. Army Development Group ki makhada Operation Good Samritan 1995 ta semgatkhi. Operation Good Samritan asina Lambi thong khara semjinnaraga India Army haibasi aphaba kangbuni haiba utnaba hotnabani. Secrete Budget asi leihanbagi maramdi meeyamgi lalhou namthanaba hotnabada parliament ta nattraga Assembly da budget meepham phamnaba ngainabagi mahutta athuba mawongda peisa sijinnaba yanabagi pambei amani.

Khwai maru oina houjik kupthana yengminnaba yariba machak amadi Military Tactics haibasini. Military Tactics asi makhal ani thokna khaidok I. Ahanbada Overt Operation amadi Covert Operation ni. Overt Operation haibasi thoina maru oina neinadragasu ngasi uriba Joint Operation, anouba makhalgi Khutsu khutlai leisinba kaya asi Overt Operation gi maru oiba machaksingni ni. Eikhoina mamut tana neinapham thoklibasi Military Tactics asida yaoriba component aduga khwaidagi effective oiriba component ama oiriba Covert Operation asini. Covert Operation asi maru oina Special Intelligence gi makhada chathaba operation ni. Covert Operation asigi maru oiba mathou maridi mathangsitna Forming Killer Gangs, Forming Black Gangs, Infiltration amadi Forming Counter Revolutionary Guerilla squad haibanachingbasing asini.Forming Killer Gangs: Manipur da matam ama Tha kaba kangbu haibanachingba Security Force ki Killers Gang asi 1990 gi athengbada semduna lak-khre. Makhoi asi special Intelligence ki makhada ningthina sem saba Force amani. Makhoigi mathou asi Lalhoubasing phaba, hatpa amadi micham meeyam ot-nebani. Makhoina maral leijadaba micham hatlaba matungda Lalhoubasingna hatpani haina lanna propaganda sandoktuna lalhou asibu masak thihannaba hotnei. Manipur da Rapid Action Police Force (RAPF) kouba State Force sing-gi maraktagi khan-gtlaba mioisingna semba Killer Gang leikhi. Madugi Matungda Killer Gang asi ngasidi Isam samna Commando haina khangnare.

Forming Black Gangs: Black Gang asi maru oina Ex Guerilla, mathakta Thamjakhriba Killer Gang sing punsillaba matungda semmi. Asigumba Force asi Criminal singbusu saruk yahalli. Makhoigi mathou asi lalhoubasing phagatnaba hotnaba, Lonna hatpa, Phongna hatpa kayagi thabaksingda hakthengnana achouba thoudang louwi amadi Lalhoubusu masak thihannaba hotnei.

Infiltration: Lalhoubagi thabak thouramsing amadi Luchingbasing masak khangdoknaba Yeknabasingna atamnana makhoigi Black Gang da yaoba nattraga makhoigi Informer oina leibasing Meeyamgi Lalhouda saruk yahalli. Karigumba matamda Lalhou Lup amada yaoriba mioi adubu oija oithak pisinduna, kihanduna nattraga phibam kharada yasinnaba puraktuna Loilam leingakki Agent onthoktuna sijinnei. Infiltration asigi maru oiba mathoudi Lalhoulup adugi leiriba Mass Front manungda Political crisis thok-hanba, Leadership manungda amaga amaga thajanahandaba amadi maram chaba warepsing loubada matam thengthahanbanachingbasing asi makhoina pangthok i. Asumna Party manungda Leadersing yeknabagi khutta awaphamda tahannaba hotnaba, Party manunggi e-paosing pithokpa amadi machet makai tahannaba hotnei.

Formation of Counter-Revolutionary Guerilla Squad: US na Guatemala Government namthanabagidamak “Contras” kouba Guerilla Army ama semgatkhi. US na thouwong asibu Meeyamgi lalhouda sougatpani haina phongdokhi. Asengbadi thouwong asi meeyamgi lalhoubu maithiba piduna Imperialist leingak ama sagatnaba hotnakhiba ikainingai oiba thouwong amani. Chap mannaba thouwong asi Vietnam, Malaya, Algeria amadi French ta thokhi. India da Salwa Judum asisu thouwong asigi chap chaba khudamni. Manipur dadi Sajiwa Jail manungda Criminal mayambu khomjillaga Counter Revolutionary Guerilla Squad asi semgatli haibasi meeyamna henna khangnaraba waphamni. Yeknabana Sajiwa Jial manungda semgatkhiba Counter Revolutionary Guerilla Forces mayam adu ngasidi Indian Army camp manungda Peace Talk ni haiduna makol saduna leiri. Secrete Budget haina mathakta thamjakhiba adudagi peisa khaojao khaojao meeyam khanghandana Loilam Leingak-na thadaduna mathakki wapham mayam asi mai pakna pangthoklibani.

Mathakta thamjariba waphamsi United States of America (USA) na puthokpa manual aduda yumpham oiraga neinaba wakhallon amani. Houjik eikhoina henna kupthana neinaba mathou taribasidi USA na design touba LIC gi strategy amadi Tactics mayam asi India na karamna mahakki leibakta mai pakna chatharibage maru-oina eikhoigi Ireibak Manipur da karamna lang-goi challibano haiba aduni. 1990 dagi 2000 phaoba haibadi chahi 10 (tara) gi manungda Indian Army na Kashmiri 60,000 (lising humphu) tamthina hatkhi. Houjik Kashmir da yamdrabada Security Force 5,00000 (Lakh Manga) henna thamjinduna meeyambu angakpa phangna otli. Kashmir da chathaba mihat asibu India na Laining amadi Community gi mingda India meeyamda lanna sandoktuna mihat asi achumbani haina utpada India gi meeyamna penthoktuna taari. Kashmir da siribasing asi Muslim community ni haiduna Hindu meeyambu laining-gi mingda machil menduna thamli. Masida nattana siriba Lising Humphu asi Pakistan gi agent singni hainasu lanna sandoktuna India gi Hindu meeyambu tuminna leihalli. Panba yabadi Neharu amadi Patel gi Regime, September 1948 amadi October 1951 gi matamda Telangana Communist Lalhou bu namthanaba hotnabada Paramilitary Force 50,000 (Lishing yangkhei) Thajillaba matungda Mic amadi Laud Speaker paiduna Security Force singna “We all are Hindu” haina phongna laokhibani. Asumna India-gi Loilam Leingak chukli Pairiba Imperialist kangbuna Hindu amasung Muslim anigi khennaba mityengda aranba propaganda sandoktuna Kashmir meeyamgi lalhoubu namthabada achouba pambei ama oiri. Laining haibasi meeyamgi yeknabasingna kayamuk phattaba pambei ama oina sijinnaribage haibasi eikhoina phibam asidagi tamba yaba para amani. Asumna North East India hairaga khangnariba Manipur dasu houkhiba chahi khara asida Mioi 10,000 (Lishing Tara) henna hatlabasu India na Manipur gi lalhou asi Chinese na insinduna houhanba lalni haina lanna sandoktuna India gi Meeyambu tuminna machil mennaba kanna hotnari. Yelhoumi 16,00,000 (Lakh Tarataruk)khaktamak leiba lamdam asida Lanmi Lakh amagi makyada thamjinduna tamthiba lanmigi miot minei chathari. Special Police Officer (SPO) haibasi ahaanbada Kashmir da semgatkhibani adugi mathangda Maoist na khullingba maphamsing aduga houjikna Manipur gi Heirok ta semgatlaktuna anouba saklon da Village Development Force (VDF) semgatlakli. Punjab ki lalhou namthanaba India na ahaanba oina 1983 da North East ta chatnariba The Armed Forces Special Powers Act asibu Punjab amadi Chandigarh da The Armed Forces Special Powers Act 1983 (Punjab and Chandigarh) haiduna chatnaba houkhi. Masigi mathakta North East ki Mizoram, Nagaland amadi Manipur da chathakhiba miot minei adudagi phanglakpa experience khudingmak Punjab ki meeyamgi lalhou namthanaba hotnabada sijinnakhi. Indian Army-na makhut challaba Lalhouba amabu kihanduna nattraga them nouduna Surrender touhallaba matungda Surrender touraba mioi adubu sijinnaduna Lalhougi atoppa mioising amadi luchingbasing phanaba sijinnaba hourakhi. Asumna Surrender sijinnabagi thouwong asibu Indian Army na code oina “Cat System” haina khangnei. Cat System asi Punjab ta 1991 dagi sijinnaba houkhi. Asumna Manipur da anganba matam 1980’s ta Manipurgi Lalhoulup amagi Jasobanta nachingbasing-bu Indian Army gi Cat oina sijinnarammi. Adubu eikhoina khangminnaba yaba waphamdi Cat System asida Indiana Sijinnaramba Cat-sing adu Makhoina sijinnaba loiraba matungda Indian Armyna adum aronba mihatta nattraga aphongba mihatta loina loisinkhi. Houjikna Cat system asi hanna Sajiwa Jail da-gi ningthina sem saraba matungda Keisal dagi Houdong onthongtuna Indian Army gi Camp ta makol saduna Counter Revolutionary Guerilla Force oina leiri. Panba yabadi Indian Army na matam amagi Punjab amadi Houjikna Indiagi Maoist na kanba maphamda sijinnariba Tactics ayambasi Manipur da makhoina mai pakna sijinnakhiba practical experience leiraba thouwongsing adu ngaktani.

North East India da LIC: North East India gi saruk ama oina ngasi leiraklaba lamdamsing asida houriba National Liberation Struggle bu Political movement ama oina loubagi mahutta Law and Order gi waphamda oina chingthaduna meeyamgi lalhou asibu Military gi pambei sijinnaduna namthanaba hotnari. Phibam asina Awang Nongpok lamdambu Armed Forces Sepecial Powers Act, 1958 ki makhada Lanmida ahenba sakti piduna lanmigi makhada meeyambu loimi ama oina thamli. Assam Maintenance of Public Order (Autonomus Districts) Act-1953 amadi Assam Disturbed Areas Act-1955 nachingba Black laws mayam ama chatnahanduna lakhi. Naga Hills pu Disturbed Area ni haina ahaanba oina 1955 ta India na laothokhi. Asumna North East pu namthanabagidamak 1958 ta The Armed Forces (Special Powers) Regulation Act-1958 thamkhi loinana Armed Forces Special Powers Act 1958 haina amended touduna chatnaba houhallakhi. Masigi Mathata NSA, TADA, POTA nachingba kayasu matam matamgi matung inna empliment toukhi. North East ki lalhou asi ahaanbada Flush Out Operation gi makhada meeyam amadi Lalhou anigi mari lapthoknanabagi mityengda changsinba houkhi. Patrolling chatpa, Ambush phamba, cordon and Search Operation touduna meeyambu awaba piba amadi Phaba hatpagi thabaksing dagi Indian Army na khutmaba houkhi. 1956 ta Nagaland amadi 1960 da Mizoram da Indian Army amadi Paramilitary Forces (CRPF Amadi Assam Rifles) na punna Combined Military action chathaba houkhi. 1967 phaoba Indian Army na Lalhou asida achouba cheitheng piba ngamlamde amadi 1967 phaobasi Indian Army na hiram khudingmakta maithirammi. Maithiba asidagi Indian Armyna para ama oiraga Indian Army na 1970 da Counter Insurgency and Jungle Warfare School (CIJWS) kouba ama Wairangtai Mizoramda semgatlakhi. School asi supnagai North East ki lalhouba namthanabakhakkida nattana India gi tongaan tongaanba State mayamdagi khan-gatlaba mayambusu Training piba hourakhi.

Manipur da LIC: 1960 da Village Force semgattuna Awang nongpok lamdamgi lalhou namthanaba pambei ama oina India na mityeng thamba hourakhi. Manipur da “Village Volunteer Force-V V F” kouba force ama semgatlamkhi. VVF asi 1980 gi anganba matamda amuk hanna muthatkhi. 1970 da Mizoram da CIJWS ta Training piraba matungdagi Special Commando Force semgatpa hourakhi. Indian Army da Commando Force semgatlakpa asidagi makhoigi Military gi pangal kankhatpa ngamlakhi haina louba yai. Indian Army, Paramilitary amadi Police Forces ki marakta Intelligence Coordination henna phagat-handuna Single command amagi makhada thamnabagi pandamda Unified Command semkhi. India gi Home Ministry gi matung inna 1993 da North East ki leiriba Chief Ministers, Chief Secretaries, Military Officers, DGPs mayam punduna “North East Regional Security Coordination Cell” kouba ama semkhi. Nagaland-da Village Guard, Manipur da Village Volunteer Force, Assam da SULFA, Cat System amadi peisada mikaba mioi kaya punsilhallaga tongan tonganba Gang macha macha semgatunana North East ki lalhoubu maru phuknaba kanna hotnakhi haibasi mathakki waphamsing asina achumbani haibadu takli. Armed Forces Special Powers Act -1958- ki makhada otpa yaba otkhiba kaya adu meeyamna henna khangnaraba waphamni maram aduna wathok mayamsing adu nouhounana mapham asida ningsingjabagi matam adu loujararoi. Maram aduna India gi LIC asigi sarukta khwaidagi maru oiba strategy amadi Tactics adukhaktamak loukhattuna mayamda neinanaba thamjage. Khwaidagi maru oiba India na North East India da chathariba LIC gi masak hairagadi “Strategic Hamlet” haiba policy asini. Policy asigi makhada Nagaland amadi Mizoramda “Strategic Village Plan” haina project toukhi. Khul hupna Indian Army na Miot minei chathaduna Khul adubu muthattuna Lalhoubasing ga khunjaga lapthoknahanba haibasina “Strategic Village Plan” asigi maru oiba pandamni. North East ki maru oina Nagaland amadi Mizoram da 1966 tagi na 1970 phaobada Khul 230 (Chani Kunthra) henba khulsig mapham amadagi amada hongduna saphagadaba maphamda leinakhi. Mizoram gi apunba mising gi 30% (Thirty Percent) concentration camp kumba amada thamkhi. Camp asida supnagi thong amakhaktang palli loinana mipum khudingmak card paihalli. Camp asida leiriba mioisingbu namduna makhoigi hingbagi punsirol asi honghankhi. Nagaland amadi Mizoram da thouwong asi loiraba matungda Manipur da anouba saklon amada India na LIC gi strategy amadi Tactics asi sijinnakhi.Phurup masel punna leiminnaragadi Apunba Manipur gi wakhallon amada Manipuri Nationalism gi wakhallon asi henna henna thak wangkhatlaktuna Manipur meeyamgi lalhou namthaba ngamlaroi haibasi India gi achetpa wakhallon ama oikhi. Manipur gi lalhouna kankhatlakpaga loinana India gi Special Intelligence kangbusing tumba yadaba tangkak ama oirakhi. Manipur gi apunbagi lipun thadatnabagidamak atoppa North East ki lamda toukhiba “Strategic Village Plan” adugumba lallong amada “Strategic Ethnic Plan” amagi makhaada Manipurda “Strategic Ethnic Society” (Strategic Ethnic Society- haiba wahei asi Manipur Maoist na mayamda khangbada lainaba haiduna India gi lalong asibu code oina piba mingthol amani) ama semgatkhi. Pandam asi phangnabagidamak India gi LIC gi Tactics ama oina Kuki amadi Naga anigi marakta ethnic bloodshed ama namduna thok-hankhi. Hanna Kuki amadi Naga khul totsin yansinnaduna khundaduna khullonnabagi awa nungaida hingminnarambadu India na design touba Naga amasung Kuki anigi Bloodshed aduna maram oiduna maanghankhi. Naga amadi Kuki anigi marakta tinna totnaduna leiringei matamda phaonalon oina sijinnaramba Manipuri Lon nattraga Meetei lon gi magun hantharakhi asumna Manipuri Nationalism gi wakhallon adu thamoidagi manghanba ngamkhi. India na thok-hankhiba Naga amadi Kuki anigi Ethnic Bloodshed asina maram oiraga Manipur bu matup ahum thokna India na laina khaidoktuna yenthokhi. Ahanbada Naga taba lam mapak ama, Kuki na namna taba Lam mapak ama amasung Tampak lamda Meetei na namna taba lam mapak ama haiduna matup ahum asi leikhi. Ngasigi mirol eikhoina uriba Manipur asi Adungeigi Yelhou khunthoklon adu nattre. Houjik leiriba Manipur gi saktam asidi India na architect touba Strategic Ethnic Society (SES) aduni.

Manipur bu matup ahum thokna khaidoklaba matungdagidi Kuki Nationalism, Naga Nationalism amadi Meetei Nationalism gi akhuba mityengsing asibu achumba mityeng ama oina Kuki Luchingbasing, Naga Luchingbasing amadi Meetei Luchingbasingna khanba hourakhi. Masi luchingbasingkhakki wapham nattana Naga Meeyam, Kuki Meeyam amadi Meetei meeyamdasu ithil asi phaoba hounarakhi. India gi LIC gi thouwong asibu hanna khangba ngamhoudaba amadi khangdraba mayamna magi magi aningba mayamsing aduna achumbani haina inkhatnaba hounarakhi. Phibam asina Naga amasung Kuki haibasi akanba phurup amamam oina chongthoklaktuna Manipur asi Akanba Phurup ahum gi Lam ama oirak-khre.India-na Naga, Kuki amadi Meetei haina khaidokpa Narrow Nationalism gi concept asibu pukning thougattuna amaga amagagi marakta Hoo kamsinduna phurup masel gi marakta tharumgi muknaba ama kanna semgatlakhi. Muknaba asi achumbani khanba migi masing nongma nongmagi hen-gatlakhi. Adubu Maoist Communist Party Manipur na Naga gi Luchingba, Kuki gi Luchingba amadi Meetei gi luchingba khudingmakta thamjaningba waphamdi India na touriba asi Naga, Kuki amadi Meetei ahum asibu punna muthatnaba hotnaba thousil amani. Khudam oina hairabada NSCN (IM) namthanabagidamak NSCN(K) da Indian Army na aronba mateng pangsinduna NSCN (IM) bu hatli. Nakal amaromdasu amuk NSCN (K) kankhatlakpa thingnabagidamak NSCN (IM) da Indian Army na aronba mateng pangsinduna NSCN (K) busu hatli. Phibamsing asi Naga meeyamna khangliba waphamni maram aduna houjik nouhounana wakhal khanthaduna India na sannariba phatta lousing asi khangminnaduna Naga meeyamgi yaiphanaba India na toukhidri amadi makha taanasu tourakloi haibasi khangminnaba chumle. Asumna Kuki maraktasu Indian Army na kaksabi saduna leiri. Naga Amasung Kuki meeyamna thamoi sengna houjik khangminnaba yariba waphamdi Naga amasung Kuki anigi marakta thokhiba phurup ki oiba lanpham adu Indian Army na kaksabi saduna namduna wathok chaothoklakhibani amadi Indian Army na Narrow Nationalism-bu pukning thougatsinnaduna namduna thok-hankhibani haibasi wakhal khanthaminnaba chumle. India na Manipur bu matup ahum thokna khaidoknabagidamak Naga gi Lup nattraga Kuki gi lupsingbu khutlai oina sijinnakhabani. India na Manipur bu matup ahum thokna khaidoklaba matungdagidi Manipur meeyamgi Ihou asi laina namthaba ngamlakle. Naga Luchingbasing, Kuki Luchingbasing amadi Meetei Luchingbasing India gi khubamnungda paisinkhre. Meetei gi ihouna kankhatlaklagadi Naga gi Ihou sagattuna Manipur thugainaba hotnagani nattraga Naga gi Ihouna kankhatlakpa taragadi Meetei mayam hou-hou langhanduna Naga gi Ihou namthagani asumna Kuki gi Ihou kankhatlakpa thoklagadi Naga nattraga Meetei mayam hou-hou chonghanduna Kuki gi Ihou namthagani haibasi India gi lallong oikhre. Masigi mathakta Naga masel hatoknanaba sin-gani, Kuki masel maraktasu Kuki masel Hattoknanaba singani asumna Meetei maraktasu Meetei masel hattoknanaba hotnagani. Karigumba matamda Chingmi mayam punsinduna Tammi gi mayokta lephan-gani. Phibam asi Manipur meeyamna houkhiba chahi khara asida hanjin hanjin ukhraba waphamni. Mathakki wapham asina mayek sengna takliba waphamdi Kuki meeyam na keidounungda mai pakpa ngamlaroi, Naga Meeyamnasu keidounungda mai pakpa ngamlaroi amadi Meetei meeyamsu keidounungda mai pakpa ngamlaroi haibadi Eikhoi loina maithiragani. Adudi Kanano Mai pakkadouribase. Masana pop taraba waphamni matam sangna India na Manipur bu Loilam oina thamduna India na Maipakpa ngamgani. Masini India gi Low Intensity Conflict ki Strategy amadi Tactics. Mathakki wapham mayamsi neinaba loiraba matungda eikhoigi asonba mayamsu soidana leigani. Manipur gi Luchingba mayam, Intellectual mayam, Civil Society gi Luchingba mayamna India gi LIC asi masak khangba ngamhoudre. Khwaidagi laibak Thibadi Manipur gi Intellectual mayam amadi lalhou chathariba Luchingba mayamna India gi LIC asigi masak khangdoktuna matam chaana Opposite Strategy ama puthoktuna Manipur bu matup ahum thokna khaidokliba asidagi kanba ngamhoudre. Wapham asidi Manipur gi meeyamna soidana achumbani haigani.

Maoist Communist Party Manipur (MCPM) chahi ani khakta ngaairiba Marxism-Leninism-Maoism (MLM) da yumpham oiduna Socialism chatpa Ningkha tamba leibak ama oinabagidamak New Democratic Revolution (NDR) changsillakliba Lup asina Manipur meeyamda India gi LIC asigi asengba masak adu Manipur gi History da ahanba oina thamjari. Manipur meeyamna India gi asengba masak amadi Makhoigi lalong asi khangna eikhoi makha taba khongthang ama loukhatpa mathou tare. Phurup ki akhuba mityeng, Laining na eikhoigi khaibung khaibung tannahanba wakhallon khudingmak lapna thamduna Apunba Manipuri Nationalism gi wakhal ama Semgatpa mathou tare. Manipur bu matup ahum thokna khaidokliba India gi Thourang asigi mayokta Kuki, Meetei amadi Naga pumbana lepminnaduna Apunba meeyamna mai pakkani Naga, Kuki amadi Meetei naitom maromdom lanthengnabana mai pakpa ngamloi haibasi Manipuri meeyam pumnamakna khangminnaba matam youre. Ngasi eikhoina achumba lambi amada khong thanghoudaba thoklagadi Naga, Kuki amadi Meetei haina akanba phurup ahum semgattuna leiriba asi tapna tapna mami samlaktuna Phurup mayamsing namduna India na muthattuna India na Mai pakna eikhoigi Iramdamda leihouba haibasidi soidraba LIC gi kaanglon amani. Manipur gi meeyamgi ihou Manipuri masel muknaduna namthaba asumna Meetei mayam Meetei masel muknaduna sonthahankhiba, Kuki masel amaga amaga lansingnaduna Kuki gi ihou sonthahankhiba asumna Naga masel amaga amaga yengthinahanduna Naga gi ihou loisinba haibasi India gi LIC asigi ultimate Goal ni. Eikhoi houjik amana amabu lansingnaduna tharumda muknaduna leikhigadra? Manipur meeyamnasu asumna tharum gi muknaba semgatlibasing asi India gi LIC asibu mai paknaba hotnaba khurakki Ee-na Laisaba miphatta kangbuni haina masak khangdoktuna adugumba mioi, Mioi kanglup nattraga Lup adugi mayokta meeyamna leppagi matam adu youre.

Long Live Marxism-Leninism-MaoismLong Live Manipur Proletarian Revolution

No comments:

Post a Comment